لوتالیز LUTALYSE

موارد مصرف:

لوتالایز برای موارد زیر در گاو و اسب توصیه می­شود:

1ـ کنترل بهتر زمان فحلی و تخمک­گذاری در گاو و اسب­هایی که دوره فحلی عادی و سالم دارند.

2ـ درمان گاو و اسبهایی که دارای جسم زرد فعال و عادی دارند ولی علائم ظاهری رفتار فحلی را از خود بروز نمی­دهند (فحلی نارسا یا نامشخص در گاوها و اسبهایی که در برنامه تولید مثل آنها مشکلی وجود دارد).

3ـ ایجاد سقط جنین در گاو و اسب.

4ـ ایجاد زایمان در گاو.

5ـ درمان تورم مزمن رحم و تورم چرکی رحم در گاو.

6ـ کنترل تولید مثل در گاو (تنظیم برنامه تولید مثل).

کنترل بهتر زمان فحلی و تخمک­گذاری در گاو و اسبهایی که دوره فحلی عادی دارند:

گاو: اگر لوتالایز به گاو تلیسه­هایی که در دوره بین دو فحلی عادی خود (دوره دی استروس) هستند تجویز شود، معمولاً مجداداً فحل شده و طی 2 تا 5 روز پس از تزریق تخمک گذاری می­کنند.

اسب:  به مادیانهایی که در دوره دی استروس هستند اگر این دارو تجویز شود در اغلب موارد 4ـ2 روز بعد از تزریق فحل شده و طی 12 ـ 8 روز بعد از تزریق تخمک گذاری می­کنند.

از این خاصیت می­توان برای کنترل بهتر زمان فحلی و تولید مثل در گاو و اسب استفاده کرد.

باید توجه داشت که اگر پروستاگلندین اف 2 الفا در گاو و اسب طی 4 روز اول بعد از فحلی دام مصرف شود، احتمالاً جسم زرد تحلیل نخواهد رفت همچنین مصرف آن طی 48 ساعت قبل از شروع فحلی بعدی دام ممکن است تاثیری در کنترل زمان فحلی آن نداشته باشد.

مقدار و روش مصرف:

مقدار ماده موثره پروستاگلندین اف2 آلفا در هر میلی­لیتر دارو 5 میلی­گرم می­باشد. مانند همه داروهای تزریقی، باید اصول بهداشتی را در موقع کشیدن دارو به داخل سرنگ استریل رعایت نمود، قبل از فرو­کردن سوزن استریل در شیشه بایستی در­پوش شیشه را به شکل مناسب ضدعفونی کرد.

گاو: تزریق پروستاگلندین اف 2 آلفا به میزان 25 میلی­گرم (5 میلی­لیتر) در داخل عضله، باعث تحلیل جسم زرد تخمدان می­شود. این خاصیت در موارد زیر مورد استفاده قرار می­گیرد:

1ـ کنترل بهتر زمان فحلی و تخمک­گذاری در گاوهایی که دوره فحلی عادی خود را می­گذرانند.

2ـ معالجه گاوهایی که دارای جسم زرد فعال هستند ولی علائم مشخص رفتاری فحلی را از خود نشان نمی­دهند (فحلی نارسا یا عدم وجود علائم فحلی).

3ـ معالجه تورم مزمن رحم و تورم چرکی رحم.

4ـ برنامه­های کنترل و تنظیم تولید مثل.

به طور کلی مقادیر مورد نیاز از دارو برای موارد دیگر درمانی در گاو آبستن شامل:

1ـ ایجاد سقط جنین  2ـ ایجاد زایمان زودرس.

برای دو مورد سقط یا زایمان زودرس، مصرف 25 الی 35 میلی­گرم دینوپروست (5 الی 7 میلی­لیتر لوتالایز) به صورت عضلانی لازم می­باشد. مرحله آبستنی عامل مهمی در تعیین میزان مصرف این دارو است. به عنوان مثال در 150 روز اول آبستنی، پروستاگلندین اف 2 آلفا با موفقیت به کاربرده می­شود ولی در دوره بین 150 تا 270 روزگی آبستنی حتی مصرف مقادیر بیشتر دارو به اندازه مورد قبلی تأثیر نداشته است.

اسب: مصرف 5 میلی­گرم دینوپروست (1 میلی­لیتر لوتالایز) در مادیان به صورت تزریق عضلانی دارای خاصیت تحلیل جسم زرد تخمدان می­باشد. این ویژگی را در وارد زیر می­توان مورد استفاده قرار داد:

1ـ کنترل بهتر زمان فحلی و تخمک­گذاری در مادیانهایی که دوره فحلی عادی خود را طی می­کنند.

2ـ معالجه مادیانهایی که دارای جسم زرد فعال بوده ولی علائم مشخص رفتاری فحلی را از خود نشان نمی­دهند.

3ـ ایجاد سقط جنین (با توجه به اینکه ممکن است تأثیر دارو در میان مادیانها متفاوت باشد در مواردی ممکن است تکرار تزریق لازم باشد).

نکاتی در مورد مصرف پروستاگلندین اف 2 آلفا در گاو تلیسه:

ـ پروستاگلندین اف 2 آلفا تنها در دامهایی که دارای دوره فحلی عادی بوده و جسم زرد فعال دارند تاثیر دارد.

ـ در بعضی برنامه­های کنترل و تنظیم تولید مثل، دو تزریق از این دارو با فاصله 11 (10 الی 12) روز لازم است. با تکرار تزریق دیگر لازم نخواهد بود که روز دقیق فحلی حیوان را در موقع تزریق اول مورد توجه قرار داد.

ـ تلقیح مصنوعی زمان بندی شده (بدون توجه به علائم ظاهری فحلی) را فقط باید در گله­هایی به کار برد که به طور همزمان یا تقریباً تمام گاوها در طی دوره فحلی عادی خود باشند.

ـ در انتخاب نوع برنامه تنظیم تولید مثل وجود عوامل مختلف مانند: قیمت اسپرم، تعداد دفعاتی که به گاوها دسترسی خواهدبود، امکانات تشخیص فحلی و نیز نوع هدف مورد نظر برای تلقیح مصنوعی موثر می­باشند.

عوامل زیادی در موفقیت یا شکست برنامه­های مدیریت تولید مثل موثر هستند که شامل استفاده از پروستاگلندین اف 2 آلفا نیز خواهند بود. بعضی از این عوامل عبارتند از:

1ـ از تشکیل جسم زرد تخمدان در گاوهای مورد نظر 5 روز یا بیشتر گذشته باشد تا پروستاگلندین اف 2 آلفا بتواند قدرت تحلیل بردن آن را داشته باشد. به عبارت دیگر باید ماده تولید مثل بوده، دوره فحلی خود را به طور هادی طی نماید و به طور کلی از نظر جسمی سلامت باشد.

2ـ اسپرم مورد استفاده دارای قدرت باروری زیادی باشد.

3ـ تلقیح به صورت صحیح انجام گیرد.

4ـ در مواردی که علائم فحلی مورد نظر باشد، این علائم به دقت مورد تشخیص قرار گیرند.

5ـ وسایل فیزیکی مقید کردن دام به منظور انجام تلقیح مصنوعی بدون صدمه زدن به دام در دسترس باشند.

6ـ وضع تغذیه­ای دام قبل از شروع فصل تولید مثل و در طی فصل مربوطه مناسب باشد زیرا این مسئله تاثیر مستقیمی روی میزان آبستنی، شروع دوره فحلی در تلیسه­ها و شروع مجدد دوره فحلی در گاوها پس از زایمان دارد.

بطور کلی در یک برنامه صحیح و موفق تلقیح مصنوعی می­توان پروستاگلندین اف 2 آلفا را به خوبی به کار گرفت ولی در برنامه­های غلط تلقیح مصنوعی، حتی مصرف این دارو نیز نمی­تواند وضع را بهبود بخشد مگر اینکه تمام اشکالات مدیریتی مربوطه قبلاً برطرف شده باشد.